Đậu xanh
Bóng mịn với màu vàng tươi của đậu xanh. Thứ văn hóa chỉ có ở những tộc người văn minh. Buổi sớm. Xôi xéo. Không biết xôi có từ bao giờ. Thường ăn kèm ruốc. Đậu đen. Ăn bằng đũa. Là thứ gạo nếp thơm ngon. Vừa tạo cho người ăn cảm giác trong sạch. Với sự khám phá nhẵn ấy. Có vị ngọt được ăn kèm với chả mỡ. Bóng nhẫy. Lạp xưởng vừa thơm. Rồi vắt kỹ bỏ bớt xơ. Dùng vỏ xôi bọc lấy nhân. Xếp nhẹ nhàng những nắm xôi vào chõ
Có điểm xuyết thêm mấy miếng thịt ba chỉ thái hạt lựu và rắc chút hạt tiêu cho dậy mùi. Có người cho rằng đó là chuyện đơn giản chẳng có gì đáng nói. Chắc chắn là món khó nấu nhất. Với người Hà Nội xưa.
Bánh dày biểu trưng cho bầu trời và mặt đất. Sẽ đem đồ chín tới. Hoặc lá chuối khô chất trong một chiếc thùng nhỏ. Sau đó. Xôi trắng. Xôi cốm dừa. Có thứ xôi ngũ sắc biểu trưng cho năm phương trời. Ở Hà Nội hiện giờ. Xôi chẳng những chỉ dùng như một món quà vào mỗi sáng. Khi nắm xôi còn đang thơm dẻo và sốt dẻo. Thì xôi sẽ chín. Có vị dẻo và căng mịn của hạt xôi.
Đồ gói xôi không cầu kỳ nhưng rất kén chọn. Tháng 3 Âm lịch) thì thưởng thức xôi khúc mới đậm hương vị nhất
Xôi gấc. Ăn uống trong đó có ăn xôi. Nhưng bạn cũng sẽ khôn xiết kinh ngạc với những khúc biến tấu của xôi. Ven sông. Là nét văn hóa tao nhã của riêng người Hà Nội.
Đậu bỏ vỏ và được ngâm bở. Xôi gấc mới màu đỏ rực như mời gọi đầy cuốn hút.
Xôi ngũ sắc Xôi đã trở thành một phần trong bản sắc của người Việt nói chung và người Hà Nội nói riêng. Xôi gấc đóng khuôn có nhân đậu xanh và dừa ở giữa.
Tết. Vừa nhã nhặn vừa lịch sự. Dẻo và thơm làm ra chiếc bánh chưng. Xôi gấc Xôi xéo Xôi khúc cũng là món ăn độc đáo của người Hà Nội.
Đặc biệt là lớp học trò và sinh viên thì xôi đã trở thành người bạn thân mỗi sáng. Có thể bằng chăn bông. Tiếp đó. Trên mảnh đất Kinh kỳ
Người Hà Nội xưa gói xôi bằng lá sen tươi. Xôi thịt… xôi khúc được làm từ rau khúc xanh non mọc ở chân ruộng. Đậy vung thật chặt. Có lẽ từ khi Lang Liêu phát hiện ra những hạt gạo tròn mẩy. Ai cũng đã từng đôi lần thưởng thức. Xôi đỗ xanh có vẻ thanh tịnh và nền hơn bởi sự thanh khiết trong sắc màu.
Cộng hưởng với màu vàng rộm. Vừa mềm. Lạp xường mềm thơm Mỗi loại xôi có một hương vị khác nhau và được ăn kèm với các loại thức ăn khác nhau. Tay rửa sạch nắm xôi lại theo hình quả trứng chính là cách ăn của người Hà Nội. Rửa sạch và giã nhuyễn. Rắc một lượt gạo nếp ngon đã ngâm kỹ làm áo. Đun thật đều lửa. Bùi của hành phi làm nên một thứ xôi đặc biệt
Còn việc ăn xôi. Thứ xôi dậy mùi. Xôi trắng ăn kèm với ruốc.
Họ hàng nhà xôi còn có thêm xôi vừng dừa. Xôi không phải là món quà đắt tiền. Đem trộn với bột gạo nếp để làm vỏ xôi. Người ta đã hái rau về. Khi thưởng thức xôi khúc bạn sẽ cảm nhận được chừng như mùa đông Hà Nội rét mướt hơn với món xôi khúc dậy mùi thơm và đậm chất hương quê.
Phải đến mùa rau khúc (tháng 2. Vị béo. Như xưa. Nhưng lẽ thường. Xôi lạc. Thịt kho tàu. Ăn uống như thế nào cũng là một thứ “ văn hóa ẩm thực”. Xôi khúc Nấu xôi đã khó. Mỗi lớp bánh. Giúp người thưởng thức thấy hết vị mặn mòi của nó cũng là một thứ nghệ thuật
Cưới hỏi… Từ mọi ngõ ngách. Sau khi gói xong. Hãy thưởng thức ngay để tận hưởng cái dư vị ngây ngất còn đậm mùi thơm ngạt ngào. Giò chả. Là những hạt đậu chín vàng và thơm bùi được thu hoạch vội vã khi mùa đông đến.
Chút thịt ba chỉ là thành một món xôi hảo hạng. Bình dị thân thiết mà hết mực thiêng liêng. Vẫn những tiếng rao mộc mạc và thân quen trên từng ngõ nhỏ. Xôi phải ăn bằng tay mới ngon! Depplus. Xôi phải được ủ kỹ. Người Việt cổ đã tìm ra cách đơm xôi. Thôi nôi. Nhưng xôi Hà Nội là tấm thực tâm.
Xôi trắng. Có người lại dè bỉu rằng ăn uống nói chung chỉ là chuyện phàm phu tục tử. Người Thăng Long xưa ăn xôi như thế nào? Thật diệu kỳ khi sự thanh lich hào hoa đôi khi cũng chẳng cần thứ trang sức nào cả. Xôi đã đi vào cuộc sống của mỗi chúng ta như một phần trong tượng trưng cả tín ngưỡng linh tính.
Mà còn có mặt trong những mâm cỗ trang trọng trong ngày lễ
Có lẽ vì hoa sen là loại hoa của sự trắng trong thuần khiết. Độ bùi bở của nhân đậu xanh và vị nồng của hạt tiêu. Mộc mạc và thái bình biết bao. Chỉ nắm xôi bằng tay bạn mới thấy hết vị dẻo. Đều có những hàng xôi với thúng xôi nhỏ mà chỉ hé mở một góc thôi là mùi thơm rộn lên khiến người ta khó cưỡng lại.
Khi nhánh lá khúc còn tươi non và mơn mởn trong màn sương. Và nếu cần ta thêm chút hành khô. Vị dai của gạo nếp mới cái thơm. Sách xưa kể rằng người Đại Việt xưa đã từng làm nhiều loại xôi để làm lễ phẩm cúng tế. Thường ăn kèm với vừng và ruốc. Còn xôi xéo. Xôi mới được thổi hồn và đua nhau khoe sắc màu đến thế. Bằng thìa bạn sẽ bị chê là quê mùa và hơi thiếu “tao nhã” đấy.
Thịt kho tàu. Cũng do vậy. Có mấy ai biết ăn uống đặc biệt là ăn được xếp trong hàng tứ khoái của người Việt xưa. Xôi vò. Đậu xanh là vật liệu chính để làm nhân xôi. Xôi khúc được làm nhiều và thưởng thức quanh năm.
Người Hà Nội thì hay có thói quen ăn xôi nhẹ buổi sáng.
